Saturday, May 7, 2011

Nu Hlutna


Speech On MOTHERS’ DAY @ Kolasib Corps
8.5.2011

Ram dan leh khawtlang dan pawha thiam channa nei reng reng lo khawpa sual pawh, a ril tam leh a thihbo mai  hlau em em tu pakhat a awm . Zan laiah a lo haw anga, chawthing te a bar duh tak mialin ti a kawngkhar kalh nghet duhlon tu chu; chu chu NU ani.  Naupang na tuar mek chuan chhantu pakhat chiah a mamawha , atan chuan chu aia hlu chhandamtu rewng an awmlo chu chu NU a ni. Pa ber pawh thih ngam natna a neih meuh chuan a bula englai pawha awm reng tura a duh pakhat a awm a, chu chu Nu  ani. Pa ber leh fa te tan a bul leh tawp  pakhat a wm a, chu chu NU hi a ni.
Miss Universe  leh  Pope, khawlaia kutdawh thu thin leh Bill Gates,  Napoleana  leh Osama Bin Laden lo chhuahna  chu NU ani ang bawkin hringfa te bultanna hi Nu a ni. Chu chu  leilung dan ni tura Pathian engkim tithei duan lawk a ni si. Heti fakaua pawimawh leh hlu  hi vawiin hian kan chawimawi a, kan fak a ni.
Nu pawimawhnate tlem te:   
1.       Chhungkaw hlimthla an ni: Chhungkaw darthlalang lianber chu NU hi an ni a, nu chef el chuan fanu chefel a nei thin a, nu hmeltha pawhin fa hmeltha anei thin. Nu ancheh in chhungah nula zaidam a chhuak thei  lova, nu mi rewl ching chuan fa mi rel ching a hring thin, mi nu en la an inchhung I hrethei thin ang.
2.       Zirtirtu Ropui an ni:  Nu te hi chhungkaw zirtirtu ropui an ni a, an hlu em em ani. Inchhung chet chi tinreng  leh mi biangbiak dan te, in leng lo chhawn dan thlenga zirtirtu ropui anni a, he an hlutna hrethiama hmang nasa apiangin fa fing leh  polite an nei thin ani. Kan hlabu chuan, “Ka Nun sipai dan min zirtir, thuawih turin ka local e” a ti.
3.       Tidamtu an ni:  chhungtinte hian natna tawklo kan awmlo vang, chutih huna chhungkaw member zawng zawng te enkawldam thin tu chu Nu an ni. An fa damlo chala an khawih ringawt te, an nui hmel leh an hlim hm,el ringawtte chu fate tan damna ropui a ni a, a ngaihsak ani tih a lantir hi fate tan leh chhungkaw pa tan a tawk em em ani. Thiamna dang engmah neilo mahse Nu in  afa damlo a ngaihsak a, “dam rawh se” alo tih ringawt hi  fate tan damna a ni.
4.       Chhungkaw hlimna : Nuber a men thip chhung chuan inchhung nuam a awm thei lova, fate an leng bo zova, paber pawh ina awm peih lovin alengchhuak hial thin. Nu mit chu faten an en thap a, as nu mitah hlimna kawl eng an hmuh chuan  an tan an inchhung chu vanram a lo chang hial thin. Pa ber hnathawk haw hah em em pawh hian nu hlim hmel a hmuh chuan a chauhna zawng zawng chu  paihbo ang main a bo nghal a, atan hmun dang reng reng a ngai tawh lo.
5.       Ti famkimtu ani:  Pa ber khawilo kal lo haw se, “khawnge I nu?” a rawn ti lut a, naupang ho lahin “Khawnge kanu” an ti bawk. An tello chuan Inchhung hi a ruak vek a,  hla saimtu chuan “An sawi, chun nun nemi tel lochuan, ruak maia then si ar lo ni e” a ti. Chhungpui nu ber in a awm lova  thenawm khawveng leh khawlai a a teibo for eng chuan Pa leh Fa te tan an Inchhung chu ruak maia then Si ar ah a chang thin.
6.       Chhungkua phuarkhawmtu: Chhungkhat laina leh thian that e, thenawm khawveng  te nena min suih khawmtu chu Nu te an ni a,  Nu in a zir loh chuan chhungkua pawh a wm ho theih loh va, laina pawh intlawh a hart lat a, thiante phei chuan an kiansan thin a ni.
7.       Roreltu leh tanpuitu: In chhung khawsak rel chu a kut ah a awm tlat a, Bible pawhin a sawi angin  dawngdahna chhang ei hauh lovin taima takin inchhung a vawng a, a fate a ti faiin a thunun a, a pasal tan chu aia rohlu dang han thlan tur a awm reng reng lo. Naupang lehnaupang kar ah te, puitling kar ah pawh nise harsatna leh buaina a lo thlen in Nu chuan ro a rel fel thuai a, a ti dam  thin.
8.       Hahdamna hmun ani: Nu tang nem chu pasal leh fate tan hahdamna hmun ani a, thawvenna leh engthawlna hmun ani a, thlamuanna hmun ani bawk. Naupang 1 hi huh vekin in ah alo haw a, a u chuan, “Engatinge Nihliap I khumloh”, a lo ti vin hlar a, a unau pakhat leh chuan  “Ruahsur ban ah lo haw mai ta che,” alo ti bawk a, a pa chuan, “Hmun hul ah ruah chu nghak han phawt t ache.” A lo ti bawk a, a nu alokal a,  towel fai tak chu ala a, naupang lu chu  a hruk hul pah chuan,” Chu ruah phiangsen chu… engatinge ka naute hi alo nan maile” a rawn ti a, chutah zet chuan thinrimna, inthiamlohna leh thiamloh channa a bo vek a, chhungkua in an hlim ta.
9.       Chhungkaw puithiam:  Nu chu chhungkaw puithiam a ni a, A fa chu a pum chhunga a awm lai daih tawh atangin  Pathiana hnenah alo hlan tawh a, A lo  piangchhuaka, sakhhuana a zirtir thin. Fa in nu Bible chhiar laite, tawngtai laite a hmuh hian a nun ah a lo intuh ve nghal thuai thin ani. Nu chu chhungkaw member zingah Pathian hming lam  hmasabertu leh in nghat tu ber ani reng thin a, chu chuan apasal leh a fate ah nasa takin thu a sawi ani. Chhungkaw puithiam hna thawk nsa Nu chuan Fa pathian ngaihsak a nei nge nge thin a ni.
10.   Zah ila chawimawi ang u: I nu chu alo upa deuh tawh a “I thing, I mawl” te I ti ngai em? Tuna I dinhmun a din tirtu che kha I nu a ni a sin, a upat  poh leh duat la ngaihsak rawh. I kawr hlui ringawt hak tir lola, I pheikhawk hlui ringawt bun tir hek suh. A ei duh zawng siam sak  la, a hlimna tur ngaihtuah rawh. Vawiina Pangpar kan pek ringawt hi kan chawimawina tur ani lo. I nu chawimawi I duh  takzet chuan I nungchang  in chawimawi ang che. Kan tun dinhmun theuh min  thlentirtu hi midang ni lovin Nu te an ni.