Monday, July 13, 2020

VAWKSA RÊP

Thingtlang khaw lian ve angreng tak an ni a, an ṭangrual viau nitur a ni kan kohhran ṭhalai khawmpui pawh a khawtlangin min lo dawngsawng a, in tin deuhthaw chuan mikhual an nei. Community hall behchhanin khawmpui kan nei a, keini a hawklak rual lek lek pawn nuam kan ti hle.

Kan thlen tlai chuan mikhual hmuahna counter ah kan inziaklut a, tlangval la naupang ve tak kan rualpui vel tur hian kan thlenna turah min hruai dawn a. Kan kal pah chuan an khaw chanchinte kan han zawt luama, kan in biak tlangnel hnu chuan, "In thlenna tur hi a hla si a, mikhual kan la neilo a, lo thleng daih ula, vawiin ah vawk kan talh lehnghal" tiin min sawm a, keini ṭhianho chuan ihe lovin a sawmna kan pawm nghal thlap.

Thlenin chu kan thim lut titih a, kan insil fai thuai thuaia, chaw kan ei nghal a, Anṭam tlak leh bai kan hmeh a, hmanhmawh takin inkhawm turin kan chhuahsan zui nghal mai a. Inkhawmban chuan an rapchung chu kan han en a, vawksa chu an lo rep far tluk tluk mai a, ngaih a ṭha hle, ṭhian dangte bulah pawh kan thleninte vawk talh chu sawi nuam kan ti hle tawh.

A tuk chu kan zaipawl zai ni a ni a, heilo hi chu Sunday zanah chauh kan zai tawh ang. Tukṭhuan kan han ei leh a, chhuat laiah kan kîl bial pup a, tun ṭumah pawh hian Anṭam tlak leh Anṭam bai tho kan hmeh. An nu ber chuan chawhmeh van thu tlawr zetin a sawi lehnghal.

Sawi hmaihloh tur chu an Ekin mawlh kha a ni. Kawmthlang lawk thing karah hian kawr kânin thing lianpui a tlu kai ruah mai a, chu chu an Ekin chu a ni mai a, thim hnuah kan ṭhu tlar ṭhap ṭhin a, nui uarh uarh chungin kan tlingtla ve mai.

Kan chawhmeh chuan ngaih a ti ṭhalo ṭan tlat, rilru ah a awm deuh veng veng tawh. Sunday a ei atan an khek a nih kan ring ta bera, mahse Anṭam hlir lo deuh hmeh chu a chakawm viau tawh. Ṭhiante bulah vawktalh ina thleng kan nih thu kan lo chapo pui tawh laklawh si a, rilru ah hnawhtu lian tak kan nei ûl reng mai.

Sunday zing a loher chhuak ta. Tukṭhuan kan han kil leh chu lung hi a awi tawhlo reng reng, kâah chaw a tui lova, hrawkin a lem hreh riau tawh, chhung inkhawmte kha kan beih urhsun vei nen engatinge Aṭam tho kan hmeh leh tak mai le? Inkhawm turin kan insiam tau tihtih a, kan thlenin ah kan bet thei ta manglo tlat. Min sawma min hruai haw tu lah kha kan inkhawmpuina lamah security duty ah ṭangin a in ti thu em em mai leh nghal.

Nilengin khawmpuina lama kan awm hnu ah tlailam ah lenkual ve kan tum a, khua a lum bawk si kekawrbul nen tawnzau nen kan chhuak a, vengtin kan tlawh kual a, midang pawh keini aia inchei nalh an awm biklo. Zanriah ei a hun tawh vangin kan thlenin kan pan a, kawtzawl kan thlen chuan kan thlenin chu a lo inkalh bur mai le.

Kan mangang, khua a tlai tawh si, zanin hi kan zaipawl zai hun a ni bawk si. Khawiah emaw chahbi a awm ang tiin kan han phek zawn ngial naa hmeithai ina englo zawn ang mai a ni si. Inkhawm dar a ri a, an kal zut zut tawh, keini zanriah pawh kan la eilo, kan thlenin kawngkhar lah chu tala lianin ala inkalh bur  mai si.

Ṭhenawmnu kan va pun ta chawt mai a, veng hmawr lamah Pathian chawimawi tur an awm a, chutah chuan an vaiin an kalvek a ni tih min lo hrilh a, a beidawn thlak hle mai. Inkhawm dar an nawn tawh a, kan inkhawmpuina lamah chuan kan tlai lenna thuamhnaw nen chuan kan phei ve ta ngawt a. Pawn aṭangin mi min hmuh hlau zetin kan bih a. Kan thlenin tlangval kha kan zawng pah reng a.

Chutia kan hawi kual vak vak lai chuan kan zaipawl chu zai turin an ko ta. Chhei le... A solfa vaitu tur ber leh a member ṭha ṭha kha tawnzau leh kekawrbul nen pawn ah a thimchinah kan awm si. Kan zaipawl ho chuan dawhsan lam an pan, an hawi vak vak mai, minzawng tih kan hrereng, mahse min hnuh kan hlau em em bawk si, rilru hi a pik a, kan mangang takzet.

Chutih laitak chuan kan thlenin tlangval chu kan hnunglamah security badge bel vu hian a lokal ta hlauh mai le. Rangtakin thil awmzia sawiin kan chhuahchhal nghal a, inthiamlo angreng takin chahbi min pe zul zul a, a ranga rangin thlenin lam panin kan tlan nghal hlawk hlawk a, rilru hi a in sehruh ṭun mai ni.

Thlenin kan luh chuan chaw ei phawt ila chumi zawhah haw turin insiam ila a zan azan hian haw daih angu tiin kan rel a, chaw kan han ei chu leh chawhmeh an lo siam reng renglo, zing ami kha an lo ring niin Anṭam bawk kan hmeh leh. Kan zinga a tawr ṭhaber ngaihdan a pel ta,  "Kan thlenna turah pawh min dah lovin vawk kan talha lo thleng ru tiin min hruai a, hei tuk leh zanah Anṭam hlir kan hmeh a, an vawksa lah an rêp er tluk tluk ringawt mai. An Ekin a sei ropui si, kei chuan ka chan ai ka la dawn a, in duhleh la ve mai ru" tih pahin vawksa rep tul khat chu polythene ah a hui lut fai leuh ta mai.

Keini pawh kan in ngaihtuah lungpuam ta, chawei apiangin chawhmeh van thu min sermon khum a, zanin tlaiah lah hmun dangah min eisan veka, kan chanpual kan la ve tur ani ang tih chu kan ngaihdan a nih ve tak hlawm avangin mahni pual turin tul khat kan hui fai ta ṭheuh a, tul 7 (sarih) chu a zo der! An rapchungah chuan tul 3 chiah a in khai ta.

Kan vawksarep rûk chu mahni bag ah ṭheuh kan thun a, kawngkhar kan kalh leh thlap a, ṭhenawmnu hnenah chabi dah tura min tih angin kan dah a, hawikir tawh miah lovin kan hawsan ta nal nal a. Kan thleninte khan an hrerei ve ngawt ang chu.
NGAIHSAN TUR DIK

Mitin hian ngaihsan zawng kan nei vek a, chu chu mihring zia a ni. Ṭhenkhat chuan uchuak tak pawn an lantir fo, an demawm em em loh anmahnia a thawh dan a ni ve mai. Celebreties ho hian ngaisangtu an ngah ṭhin hle a, chumite vanga celeb ni thei chu an ni rêng a ni.

Ṭhenkhat chuan mihring nihna (personality) aiin an lan dan an ngaisang fo bawk, tin, ṭhenkhat  chuan bungrua (material) an ngaisang bawk, mi zahawm nge mi lar ngaihsan awm zawk tih hi kan inzawhfo pawh a ṭul. Formula 1 ngaisang em em tu, a car la hmu miahlote hi an awm. Manchester leh London inhlat zawng hre miahlo te pawn tlaivarin an inkhel an en peiha, saphla thiam em em ṭawng thei miahlo lah kan kat nuk.

Mahni nihna ang lova lang tlat ṭhin chu mihring hi a ni. Mahni nihnaah lungawi  an tlema, chu chuan lemchanna ah min hnuklut ṭhin. Kan chanvo leh kan nihna phu tawk chu hniam kan tifo a, chhungrilah chiang taka inhria ni mah ila, kan nihna aia sang hreta lan tum kan ni ṭhin.

Nawmchenna an tih mai luxurious thil te pawh kan khawsakin a phû rêng em tih ngaihtuahlo kan awmfo vangin dâp bang tah awng suar karah smart TV chhuah phe vut vut te, inchung far fup fupa cheng chunga Car nei maite, thawhchhuah nei miahlova two wheeler chhuakthar nei maite kan awm fo. Chu chu neihloh tur tiin ka sawi lova, mahse kan dinhmun leh kan nihna mil a neih tum tur a ni, chuti anihloh chuan kan thil neih hi mite tan nuihzatbura min siamtu a ni thei.

Chutiang neih kan chak tlatna chu mi awmtheite khawlaia an leu vel kan hmuha kan awh a, kan ngaihsan thin vang ani fo. Chu dinhmun luah tura thil tamtak an paltlang erawh chu kan hriatpui lemlo thung.

Vai mistiri pakhat chuan "Mizo chuan secondhand car man a neih chuan a lei mai, scooty man a neih chuan a lei mai, vai chuan car pakhat a lei chuan car dang 5 man tal an nei ṭhin" a ti a, dik tak maw. Mahse hei hian ngaihtuahna a ti thui hle mai.

A hmasalo tur hi kan ngaih pawimawh hmasak a nifo ṭhin hian zahna min thlen fo a, kan zak lemlo a nih pawhin mi nuihzat kan ni ṭhin. Smart phone hum smart miah silo an sawi ang hi kan nifo ṭhin.

Kan nitin nunah hian ngaihsan tur dik, ngaih pawimawh hmasak tur dik hi kan ngaihtuah fova, kan thliar thiam a ṭul hle a, kan eizawnna in a kentel emaw a mamawh em em anih siloh laia luxurious thil lo kawl ve reng te hi changkanna diklo a ni tiin kan sawi thei ang.

Ka hmelhriat tak pakhat chuan, "Car neih chu alo hautak hle mai, ka Car nena in chawih In ka neih a ngai a, Car nei chawhmeh neihlohte a in remlo a, Car nei si a, ṭhutna dûp neihlohte a in remlo vek a, khawtlang tehnaah Car nei thei ka nih vangin thawhlawm tuk chi reng reng ah a sang pawl ka nih angai a, chawhmeh zuar te pawhin lei thei ngeia an ngaih an pan zin ber ka nih a ṭul bawk, chumi piah lamah khawlaia ka lan dan zawng zawng pawh Car nei awm rênga ka lan a ngai a, alo hautak ngei mai" tiin fiamthu titakin a sawi a. Ni e, kan dinhmun hi kan zahawmna a nih si vangin chhûta inbùk fo hi kan ngai a ni.

Dikna chuan englai pawhin zahawmna a pe che a, dik hlel deuha i ropuina zawng zawng nia i hriatte erawh kha chuan Zahna kâwn ah bawk a hnuklut che anga, hnung lamah miten an nuihzat hle reng ang che.

Zephyr drama pakhata achangtu khan, "Sam te kan lo zuah sei ve a, pawisa kan nei leh bawk silova a in hmehlo reng reng" a ti a, nuihzatthlak tak ni mah se zirtir neiṭha thu ril thuk tak a sawi niin ka hre ṭhin.

Hringnun hi tehna dika tehfo a ngai a, kan dinhmun hre turin kan in bih a ngai fo ṭhin. Inchhawng sang lianpui pui kara Assam type in rawp tawh chu a lang mawive theilo ang hian kan nihna leh dinhmun mila kan dinloh chuan kan lang mawilo ṭhin.

Englai maha zahpuiawm loh, tuma hmuhsit theihloh, mite ngaihsan Nun nei turin thil pakhat a tawk, chuchu Dikna/Rinawmna a ni.