Friday, June 19, 2020

BC to PC
(Covid19 lockdown article-35)

Khawvel ah hian hunbi ṭhen hrang hrang a awm a, darkar tin piah lamah hian ṭhâl, thlasik leh nipui te a awm a, chutiang zelin ṭhangkhat lian tihte chhuan tihte a awm nawk mai. Ni kaldan a zirin khawvel ram hrang hrangte pawn hunbi chhiardan in anglo kan nei nawk a nih hi. Chutiangin kan nun ngei pawh Naupan lai, ṭhalai, nu leh pa leh tar hun tepawh a lo in thliar zel mai.

Kan hun tawn mil zela insiamrem ṭhin chu mihringte kan ni a, thing leh mau, lui leh nungcha dangte chuan an ze ngai an pu reng a, mihringte erawh chu kan hun tawn mil zelin kan insiamrem (adopt) ṭhin. Chutiang nive lo chu mi pangngai phalo, mi anglo an ni.

Corona virus in Khawvel a run hma (Before Covid (BC) ah kha chuan, a huho in, a rualin, mipui kha kan che sung sung a, a khât tawka kutsil a ngai lova, hmai tuam a ngailo. Biakin lamtualah pawh kan indelhthuah nél núl a, vantlang anga thiltih leh punkhawm kha a tam hle. Zuk leh hmuam bakah ei leh in pawh kan in banpawlh a, zinkawnga hotel chawhmeh thlengin kan in ban pawlh. Ṭhenawm khawveng ah kan chuangkaiin rual kan pawl em em a, chawei khawm leh tih khawm kan ngah. Kan nun kha a zalen a, a huau huau a, nuam kan ti a, kan ṭhanhnana kan nitin nunphungah kan neih vek mai.

Hmelhriatlote nen pawh zinkawngah tui takin kan titi tlanga, duhsakna vangin chawhmeh leh thildang pawh kan in pekual ṭhin, a mizo em em in kan hriaa, a Kristian nun ni pawhin kan ngai. Zirna in ah pawh a huho vekin thiltih a ni a, kohhran ah pawh chuti tho chu a ni. Chutiang chu kan thinlung hian nun dan tur leh awmdan turah a ngai nghet tlat tawh.

Mahse hunbi in her danglam lai kan tawng ta thung. BC ang khan kan awm ngawt thei talo. He hunbi thar, darkar leh kum tidanglam silo hi kan hmanthiam a ngai ta, chu hunbi chu Corona virus hnulam (Post Covid (PC)  hi a ni.

Kan hmaikhuhna hi kan ning deuh a nih pawhin mipui tamzawk hi chuan kan hmang chhunzawm dawn chiang, Kut silfai pawh kan uar zel dawn. Kan hriselna venna pawimawh a ni tih kan hre tlat tawh. Zuk leh hmuam in ban ṭawm mai mai te, Hotel a Chawhmeh in suah pawlhte mi thil pek mai maite pawh mipui hian kan sim dawn khawp.

Social diatancing (physical distance) lo ṭhatzia leh natna inkai awlsam laka invenna hmanraw pawimawh a nihzia kan hre tawh a kan chhunzawm hle ang. Mahse Kohhran inkhawm leh punkhawm erawh chu chhunzawm ani ngei dawn a, chutah erawh chuan a hma anga zalen kan ni tawh lovang.

He Post Covid hun ah hian kan rilru sukthlek kan thlak angai tawh dawn. A theih ang anga intodelh ṭul zia kan zir chhuak tawh. Ei leh bar mai nilo, zuk leh hmuam, eichawp engkim midang ta banloh kan duh a ngai.  Mi lak aṭangin eng hri emaw ka kai thei tih hria in hmai tuam leh midang hnaihchilh loh kan duh zawk tawh ang. Mitin fimkhurna leh hriselna ngaih pawimawh kawngah kan ṭhangharh tawh ngei ang.

Covid19 hian mihring rilru sukthlek (mental) a khawih nasa em em a, a hri kaite ngat phei chu an fimkhur a ngai a, rilru lam natna nasa tak a thlen thei. A kai velo pawhin midang hlauhthawnna leh mahni him tum luat vangin rilru lam a chi ai a, thinlung hi a zalen halh tawhlo. Chumi a nih vang tak chuan PC ah hian kan lifestyle tamtak kan thlak a ngai dawn.

BC a min kuaha min hnaihtuten PC ah chuan min hnaih an duhtawhlo mai thei. Biakin thutthlengseia tawt taka ṭhut aiin inkhawmloh thlang ta pawh an awm thei. Chaweikhawm nikhua a phur em em ṭhin kha PC ah chuan sawm chhuah har em em a ni tawh maithei, kan nundan phung ngaia kan lo neihtawh tamtak kha mi tamtakin an thlakthleng tawh dawn, chumi hunah chuan mi dem a awl anga, mak tih a awl anga, dawih over a ngaih a awl ang, mahse chu chu kan hun tawnin a ken tel tur a ni si.

Ram changkang zawk abikin Japan te Korea te leh khawthlang lamte chu nasa takin Post Covid atan an in buatsaih tawh. Keini pawh hi lockdown a zo anga, sokar lam atangin thupek a awm silo anga, zalen thut kan hmabak ang. Chu hun atan chuan chhungtin in buatsaiha lo inzir lawk a pawimawh takzet.

No comments:

Post a Comment