Friday, May 8, 2020

AGARWAL
(Covid19 lockdown article-15)

Amah chu sa tha nelh nulh a hmel phuloa aw sin rût mai, ruakhau thlurh mai leh zaidam tak a ni , Mizoam ah pawh vawi tamtak a kal tawh a, ka ṭhianpa a nih ve miau vangin a veivah pahin min rawn be ziah thin a, a foreign zin tur lah hian min rawn intihtheih khum ziah bawka, a hming chu Sushil Agarwal a ni.

India ramah hian million 10 chuang zet hi Agarwal an ni a, Nothern leh Central India ah te an tam a, East India Company behchhanin Northeast lamah tlem an lo chhuak a, independence hnu ah Northeast chu an luh chhuah ve tak tak chauh.

India ram mipui 1% hi an hauh a, Hindu sakhua zuitu an ni ber. Sa ei mi leh vegetarian an in zat deuh nawk, Agarwal community ah hian hnam 18 emaw vel lai an awm bawk. "India ram sumdawng lian hming chu Agarwal anih loh chuan Gupta a ni thin" an tih angin India ram sumdawnna hi an kutah tamtak a awm. An awmna hmun apianga an hmingthat em emna chu an sumdawn thiamna hi a ni.

Agarwal hi sumdawng hnam niin Indian economy ah hian an pawimawh a, ram intodelhna hi an kutah a innghat thui em em. Sokhar tha ti chaktu an ni a, senso tlem thei angberin an khawsaa, sum an renchem a, an khawlkhawm bawk.

Mizo hi hnam tlemte kan ni a, metropolitan city 1 zat vel chauh kan ni. Kan industry lianber chu sorkar hnathawh a ni , mi thiam sorkar hna thawklo ngam khawpa mahni kutkawiha ding an awm meuhlo. Hnathawktu tamber chu kum upa lam an ni a, thalai naupang deuh zawk leh naupang zawng zawng deuhthaw hi chawmhlawm an ni.

Khawvel ram lian pui pui leh hausa taktakte chu Japan ram tereuhte technology tello chuan an kalh a kim thei lova. Stage a lam zaw zaw thin kan ngaihsan em em Korea chhungkua tamzawk chuan home industry an nei. Thlaler ramro Arab ramte chuan an leilung hausakna chu nuam tawlpui tham an la chhuak thiam.

Lalpa zawnchhuah ram inti leh Lalpa zawnchhuah hnam hi ui hûm lek nimah ila, chawmhlawm, puih reng nih kan duh rêng em aw, thawk lova ei chu kan hnam zia a ni lova, mi thilpeka in nghah pawh kan lairil hian a pawm ngailo a nih kha.

Sorkar chu min chawmtu, min tuam hlawmtu leh kan kalsiam min  relsaktu ah kan ngai a, kan pawm a, a tha e, sorkar chu kan tan a tha a, a theihtawp a chhuah reng, mahse kei hian cheng khat lek pawha sorkar hlawkna tur enge ka tih ve.Thangkhat lian zet zawt state niin min chawm a, an duhna apiangah min hnuka, min nam bawk a, enge tih theih kan neih chuan? Chaw petu chuan a chawpek chu a thuhnuaiah a awm tih kan he sa vek.

Sorkar ṭha kan duhthute kan sawi fo, sorkar siamtu kan nih zia pawh kan hai heklo, mahse sorkar tan, sorkar tha ni turin engmah kan ti silo. Kan tilo mai ni lovin kan thiam dan theuhin a thau sawh kan tum a ni si hi. Chu chuan enge a hrin kan tihchuan kut tlingloa lak duhna (corruption) bawk a ni leh thin. Campaign laia hnathawhkawr hak min diltu kha lal puan kan sin tir zel si a nih hi.

I awmlohna room light i off hian i tan leh sorkar tan i khawlkhawm a sin, sorkar lirthei hmang lova office i kalte, kawngpuia rod i chhut lohte, tuihawk kawngbo ilo siam thatte,a hun taka hnathawhna hmun i thlen te, pawimawh ah chauh telephone i hman te, i office leh ina entu awmlo tv in chhuah reng i off te, chhiah chi hrang hrang i pek leh abik taka GST i chhun luhte, office thil pakhatmah ina i kawllohte mai pawh hian sorkar tan tamtak i sengkhawm a sin.

India ram kilkhata Mizo nih mai hi a tawk kan tilo, khawvel hriatah Mizo hi kan pholang anga hmai uang kan hmuh tur a ni, chumi ni tur chuan intodelhna lamtluang kan zawh a ngai.

Lockdown in a nghawng chhuah chu thlai chin a ni, chhungtin deuh thawin kan ti sup sup mai, ava tha em! Thlai ei nasa hnam kan nih kan hria mahni eitur pawh thar tum miahlo kan nihzia leh sum a lo hekzia kan man ta. Tun hi a bultanna nise uar tial tial ang u.

Mobile phone kan hman hma khan cigrette vangin phaiah kan sum kan umliam a, tunah erawh chuan mobile network vangin kan sum kan thawn liam hnem em em mai, mizoamah tlemte chauh a tang ve ve a, a bak chu an liamthla duak duak mai. A tlem thei angber mobile phone leh internet kan hman hian kan ramah kan sum kan chhekkhawl a ni.

Agarwal leh Mizo chu kan va inthlau ta ve, mahse kan harhchhuah hun ah, kan ram kalsiam a dik hun ah, mitinin mahni mawhphurhna kan hriat hunah Mizo nih chu chhuang takin kan lantir thei anga, kan in duh ve thei tawh anga Agarwal te nen kan in kiahkuah thei tawh ang, chu mi nitur chuan intodelhna kawng zawh rawh le.

No comments:

Post a Comment